فیزیوتراپی حیوانات

چرا حیوانات به فیزیوتراپی نیاز دارند؟

دلایل نیاز حیوانات به فیزیوتراپی تقریباً مشابه دلایلی است که انسان ها به آن نیاز دارند، از جمله:
• درمان ضایعات اسکلتی-عضلانی ناشی از اختلال بیومکانیک بدن و سبک زندگی نادرست
• درمان ضایعات نورولوژی
• به حداقل رساندن اختلال عملکرد و ناتوانی در ضایعات دژنراتیو مانند آرتروز
• افزایش عملکرد

فیزیوتراپی در کدام حیوانات انجام می شود؟

اسب ها، سگ ها و گربه ها رایج ترین حیواناتی هستند که فیزیوتراپی بر روی آن ها اعمال می شود و حیوانات کشاورزی مانند گاو، گوسفند، بز و حیوانات همراه مانند خرگوش به ندرت تحت درمان فیزیوتراپی قرار می گیرند. در صورت وجود دانش کافی در مورد آناتومی، فیزیولوژی، بیومکانیک و رفتار، می توان اصول درمان را در حیوانات اگزوتیک از جمله پرندگان و خزندگان هم به کار برد.
مواردی که معمولاً توسط فیزیوتراپیست های حیوانات درمان می شود عبارتند از:
• سگ ها پس از جراحی های ارتوپدیو نورولوژی مانند ترمیم رباط صلیبی و برداشتن فشار از روی نخاع در ضایعات دیسک
• اسب‌هایی با تنشن، اسپاسم و عدم تعادل عضلانی ناشی از بستن نادرست زین، سوارکارانی با تعادل ناکافی و جبران مشکلات بیومکانیکی ساق پا
• سگ های مبتلا به بیماری دژنراتیو مفصلی که به دلیل چاقی و سبک زندگی بی تحرک بوجود امده است
• اسب‌هایی که در ورزش سوارکاری استفاده می‌شوند


انتقال مهارت های درمان انسان به حیوانات

تمام فیزیوتراپیست های حیوانی ملزم به آموزش و کسب تجربه به عنوان فیزیوتراپیست انسانی، کسب دانش آناتومی، فیزیولوژی، آسیب شناسی، فارماکولوژی و مهارت در ارزیابی و درمان با الکتروتراپی، درمان دستی و تمرین درمانی هستند. یادگیری ارزیابی و پیشرفت برنامه درمانی و توسعه مهارت‌های ارتباطی با بیماران/ مراقبان بسیار مهم است. آموزش فیزیوتراپی حیوانات بر ایجاد درک تفاوت های آناتومیکی، فیزیولوژیکی و بیومکانیکی بین انسان و حیوان و نحوه انطباق روش های ارزیابی و درمان بر این اساس تمرکز دارد. فیزیوتراپیست‌های حیوانات باید در ارزیابی ساختار و الگوهای راه رفتن حیوان مهارت بالایی داشته باشند تا هم مشکلات موجود را مدیریت کنند و هم از مشکلات آینده جلوگیری کنند. اکثر فیزیوتراپیست های حیوانات به دلیل پیشینه علاقه به حیوانات، به ویژه اسب ها و سگ ها، به این شغل تمایل پیدا می کنند؛ اگرچه بدون علاقه قبلی هم می‌توان فیزیوتراپیست موفق در این حیطه بود.

ارزیابی بالینی

فیزیوتراپیست ها در استفاده از دستان خود برای ارزیابی تون عضلانی، آتروفی، درد و اسپاسم متخصص هستند. قبل از لمس دستی، فیزیوتراپیست از صاحب حیوان سوالاتی در ارتباط با بیمار می پرسد. این ارزیابی سابجکتیو نامیده می‌شود و به درمانگر اجازه می‌دهد تصویری از وضعیت سلامت، سطح تمرین، رژیم غذایی و شخصیت حیوان بسازد. فیزیوتراپیست اغلب سوالات تخصصی می پرسد، مانند اینکه آیا چیزی مشکل را تشدید می کند یا چیزی آن را کاهش می دهد. همچنین مهم است که بدانیم آیا بیمار در ابتدای روز بهتر است یا در پایان روز. این پاسخ‌ها به فیزیوتراپیست کمک می‌کند تا تعیین کند که وضعیت چقدر حاد یا مزمن است، چقدر بر بیمار تأثیر می‌گذارد و تا چه حد ممکن است شرایط تحریک‌پذیر باشد. این اطلاعات هنگام برنامه ریزی روش های درمانی و تمرینات خانگی مهم خواهد بود.
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های درک شده برای تعمیم مهارت‌های فیزیوتراپی انسان به حیوانات این است که آنها نمی‌توانند به شما بگویند کجا درد دارند.
ارزیابی ابجکتیو شامل مشاهده بیمار از نزدیک خواهد بود: در حالت استراحت، راه رفتن، یورتمه و انتقال از حالت درازکش به نشسته. ممکن است در فعالیت های ورزشی، مانند پریدن، لنگش متناوب یا عملکرد ضعیف مشاهده شود. آتروفی عضلانی اغلب از طریق مشاهده قابل تشخیص است و لمس دستی می تواند این یافته ها را تایید کند.

مشکلات شناسایی شده در ارزیابی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• عدم تقارن پاسچرال
• عدم تقارن در راه رفتن
• درد
• گرما
• ادم
• هایپوموبیلیتی مفصل
• هایپرموبیلیتی مفصل
• افیوژن مفصلی
• چسبندگی/محدودیت بافت نرم
• نقاط ماشه ای عضلانی
• اسپاسم/ سفتی عضلانی
• تحلیل عضلانی/ضعف/پارزی
• الگوهای عدم تعادل عضلانی
• نقص حسی/حس عمقی

درمان

انواع اصلی درمان هایی که فیزیوتراپیست ممکن است از آنها استفاده کند عبارتند از:
• درمان دستی: کشش، موبیلیزیش مفصل، منیپولیشن، تکنیک های Reflex inhibition، آزادسازی میوفاشیا، آزادسازی نقاط ماشه ای و ماساژ.
• الکتروتراپی: اولتراسوند، لیزر، تحریک الکتریکی عضلات، TENS، موج H، static and pulsed magnetic therapy
• تمرین درمانی: برنامه های تمرینی خاص، افزایش تدریجی لود تمرین با استفاده از تغییرات شیب و سرعت انجام تمرین، استفاده از وزنه ، بهبود پاسچر و تعادل با استفاده از wobble boards ، strapping/taping برای بهبود حس عمقی، آب درمانی

تهیه کننده: فیزیوتراپیست مجید رجبیان

1. Johnson J, Johnson A, Pijanowski G, Kneller S, Schaeffer D, Eurell J, et al. Rehabilitation of dogs with surgically treated cranial cruciate ligament-deficient stifles by use of electrical stimulation of muscles. American Journal of Veterinary Research. 1997;58(12):1473-8.
2. Gandini G, Cizinauskas S, Lang J, Fatzer R, Jaggy A. Fibrocartilaginous embolism in 75 dogs: clinical findings and factors influencing the recovery rate. Journal of small animal practice. 2003;44(2):76-80.
3. Marsolais GS, McLean S, Derrick T, Conzemius MG. Kinematic analysis of the hind limb during swimming and walking in healthy dogs and dogs with surgically corrected cranial cruciate ligament rupture. Journal of the American Veterinary Medical Association. 2003;222(6):739-43.
4. Mlacnik E, Bockstahler BA, Müller M, Tetrick MA, Nap RC, Zentek J. Effects of caloric restriction and a moderate or intense physiotherapy program for treatment of lameness in overweight dogs with osteoarthritis. Journal of the American Veterinary Medical Association. 2006;229(11):1756-60.
5. Monk ML, Preston CA, McGowan CM. Effects of early intensive postoperative physiotherapy on limb function after tibial plateau leveling osteotomy in dogs with deficiency of the cranial cruciate ligament. American journal of veterinary research. 2006;67(3):529-36.
6. Price H. Introduction to veterinary physiotherapy. Companion Animal. 2014;19(3):130-3.